Veroordeling wegens onbevoegde uitoefening van de geneeskunde anno 1876

[Reneej]

Zojuist had ik een geboorteakte uit 1864 met daarin de moeder Francina Elisabeth Stopwerf, die nog onder staatstoezicht stond. Zij was in het Nationaal Archief te vinden bij de emancipatie 1863.

Ik keek ook even in Delpher om te zien of zij meer digitale sporen had achtergelaten. Het bleek dat zij later getrouwd was met de gemanumitteerde Salomon Laagland [zijn eigenaar was M.T. Hoogland], want bij zijn overlijden in 1894 stond zij als zijn echtgenote. Hun ondertrouw was vervolgens in 1886 te vinden, in het district Beneden Saramacca.

Toch stonden beiden al eerder samen in de krant, in 1876, tijdens een rechtszaak tegen een Pietje Stijger en Flink Wekker, wegens het onbevoegd uitoefenen van de geneeskunde. Salomon Laagland trad als getuige op, en noemde hierbij Francina "zijne vrouw" [haar achternaam staat in de krant als "Stopverf"]. Pietje Stijger had op 10 september 1875 hun 12-jarige zoon met een warm bad en inwrijvingen genezen van zijn buikkrampen, zonder hiervoor betaling te vragen of te ontvangen. Hoewel dit een gunstige getuigenis is, noemt de krant Salomon een getuige "a charge", want ook al genas hij hun zoon, Pietje Stijger had deze behandeling volgens de rechtbank niet mogen verrichten.

Voor Serie Barbara Bergh, echtgenote van Marcus Henry Pekeling, liep de behandeling helaas niet goed af, zij overleed aan de uitgevoerde uitdrijving van de bakroe... De Procureur Generaal verklaarde beiden schuldig aan moord en aan het onbevoegd uitoefenen van de geneeskunst. Zijn eis was de betaling van 100 gulden boete en de doodstraf. Bij de uiteindelijke uitspraak werden beiden schuldig bevonden aan doodslag en veroordeeld tot 10 jaar dwangarbeid, te verrichten met boeien. Pietje Stijger kreeg daarbij ook de geldboete van 100 gulden, en hij moest de proceskosten betalen.

[Thunnis van Oort]

Heftig verhaal zeg. Geeft wel weer een interessante inkijk in de samenleving van die tijd, dank Renée!